خلاصه کتاب تاثیر: روانشناسی متقاعدسازی
مقدمه
کتاب «تأثیر: روانشناسی اقناع» نوشته رابرت چیالدینی یکی از برجستهترین کتابها در زمینه روانشناسی اجتماعی و اقناع است. در این کتاب، چیالدینی به بررسی شش اصل اساسی میپردازد که به طور قابل توجهی بر روی رفتار و تصمیمگیری افراد تأثیر میگذارند. در ادامه، این اصول را با ذکر مثالهایی از محتوای کتاب توضیح میدهیم.
1. اصل باز پرداخت (Reciprocity)
اصل بازپرداخت بیان میکند که افراد تمایل دارند به نفع کسانی که به آنها کمک کردهاند، عمل کنند. این اصل بر اساس مفهوم قدیمی «چشمپوشی در مقابل چشمپوشی» بنا شده است. همچنین عبارت “بده بستان” هم برای تعریف این اصل مناسب است.
مثال: در کتاب، چیالدینی به آزمایشی اشاره میکند که در آن یک پیشخدمت در رستوران، همراه با صورت حساب، یک شکلات به مشتریان میدهد. نتیجه نشان میدهد که میزان انعامها به طور قابل توجهی افزایش مییابد. وقتی پیشخدمت دو شکلات میدهد، انعامها باز هم بیشتر میشوند. این نشان میدهد که مشتریان احساس میکنند باید بازپرداخت کنند.
2. اصل تعهد و ثبات (Commitment and Consistency)
این اصل بیان میکند که افراد تمایل دارند به تعهدات خود پایبند باشند و رفتارهای قبلی خود را ادامه دهند. مردم معمولاً دوست دارند به عنوان افرادی ثابتقدم و پایدار شناخته شوند. از این روش میتوانید در فروش محصولات و خدمات خود استفاده کنید و فقط لازم است که یک پیشنهاد رایگان یا خیلی ارزان و ویژه برای شروع ارتباط با مخاطبان خود طراحی کنید.
مثال: در یکی از مثالهای کتاب، چیالدینی به تحقیقی اشاره میکند که در آن، از افراد خواسته شد تا یک برچسب کوچک که نشاندهنده حمایت از رانندگی ایمن بود، روی پنجره خانهشان بچسبانند. چند هفته بعد، وقتی از آنها خواسته شد تا یک تابلوی بزرگتر در حیاطشان نصب کنند، تعداد بیشتری از آنها موافقت کردند، زیرا آنها قبلاً با گذاشتن برچسب، به نوعی تعهد اولیه داده بودند.
3. اصل اثبات اجتماعی (Social Proof)
این اصل بیان میکند که افراد اغلب تصمیمات خود را بر اساس رفتار دیگران میگیرند، به خصوص وقتی در موقعیتهای نامطمئن قرار دارند. این اصل زمانی قدرت پیدا میکند که تصمیمگیری درباره موضوعی برای فرد سخت باشد. به همین دلیل با پیروی کردن از دیگران، شرایط را برای خودش آسان میکند. به ویژه پیروی از کسانی که در موقعیتی شبیه خودش قرار دارند.
مثال: در کتاب، چیالدینی به آزمایشی اشاره میکند که در آن محققان یک جعبه کمکهای خیریه را در یک مکان عمومی قرار دادند. وقتی چند سکه در جعبه بود، افراد بیشتری تمایل داشتند پول بیشتری در جعبه بیندازند، اما وقتی جعبه خالی بود، افراد کمتری به کمک مالی تمایل نشان میدادند.
4. اصل دوستداشتن (Liking)
این اصل بیان میکند که مردم بیشتر تحت تأثیر کسانی قرار میگیرند که آنها را دوست دارند و احترام میگذارند. عوامل مختلفی میتواند باعث دوست داشتن شود، از جمله جذابیت فیزیکی، شباهتها، تعریف و تمجید، و آشنایی قبلی. یعنی شما باید به پوشش خود اهمیت دهید، شباهتهایی که با طرف مقابل دارید را شناسایی کنید و به او به شکل حساب شدهای توضیح دهید و همچنین ویژگیهای مثبت او را صادقانه تمجید کنید.
مثال: چیالدینی در کتاب به تحقیقاتی اشاره میکند که نشان میدهند فروشندگان ماشینهای دست دوم با مشتریانی که آنها را دوست دارند، بیشتر به توافق میرسند. فروشندگان تلاش میکنند تا با مشتریان به شکل دوستانه و صمیمانه رفتار کنند، و با پیدا کردن نقاط مشترک، رابطهای دوستانه ایجاد کنند.
5. اصل اقتدار (Authority)
این اصل بیان میکند که افراد بیشتر تمایل دارند به توصیهها و دستورات کسانی که دارای اقتدار هستند، گوش دهند. مردم به طور طبیعی تمایل دارند به کسانی که متخصص و معتبر هستند، اعتماد کنند. قطعا شما زمانی که سردرد دارید، توصیههای دوستتان را به تجویز دکتر ترجیح نمیدهید و این به خاطر پیروی ذاتی ما از مراجع اقتدار است.
مثال: چیالدینی به آزمایشی کلاسیک در روانشناسی اشاره میکند که در آن، افراد تحت تأثیر دستورات یک فرد با لباس سفید آزمایشگاهی (نماینده اقتدار) قرار گرفتند و کارهایی را انجام دادند که در شرایط عادی هرگز انجام نمیدادند، حتی اگر این کارها برخلاف اصول اخلاقیشان بود.
6. اصل کمیابی (Scarcity)
این اصل بیان میکند که افراد تمایل دارند چیزهایی را که به نظر کمیاب یا نادر میرسند، بیشتر بخواهند. کمیابی معمولاً ارزش ادراکشده یک محصول یا خدمت را افزایش میدهد. مطمئن باشید هرقدر که دستیابی به محصول، خدمت، ایده و… سختتر باشد، تلاش افراد برای به دست آوردن آن بیشتر میشود و اصلا همین اصل است که مفهوم صف را تشکیل میدهد.
مثال: در کتاب، چیالدینی به تحقیقی اشاره میکند که در آن، دو نوع کوکی به افراد ارائه شد: یکی به تعداد زیاد و دیگری به تعداد محدود. کوکیهای کمیابتر بیشتر مورد توجه قرار گرفتند و ارزش بیشتری برای آنها قائل شدند.
نتیجهگیری
اصول ششگانه چیالدینی در کتاب «تأثیر: روانشناسی اقناع» ابزارهای قدرتمندی برای فهم چگونگی تأثیرگذاری بر رفتار انسانها ارائه میدهند. با استفاده از این اصول، افراد میتوانند به طور مؤثرتری در روابط شخصی و حرفهای خود تأثیرگذار باشند و ارتباطات بهتری برقرار کنند. این اصول برای هر کسی که به دنبال بهبود مهارتهای ارتباطی خود است، مفید خواهند بود. سخنرانان، فروشندگان، بازاریابان، مشاوران و.. حتما باید استفاده از این اصول را تمرین کنند و در زندگی خود اجرا کنند.
پیشنهاد ویژه
اگر نسبت به تقویت فن بیان و اثرگذار صحبت کردن علاقه دارید، همین حالا روی لینک زیر کلیک کنید و ویدیو آموزشی اثرگذاری کلامی را رایگان از ما هدیه بگیرید. چون داخل این ویدیو تکنیکهای خاصی مثل داستانسرایی گانز و… را برای اثرگذار صحبت کردن یاد میگیرید.
به امید سخنور شدن شما
سینا آذرنیا
خبرنامه | صفحه تکی نوشته
سینا آذرنیا
مدیر و موسس مدرسه فن بیان تاوا
درباره نویسنده
- بنیانگذار مدرسه فن بیان تاوا
- آموزش بیش از 1000 نفر در زمینه مهارتهای ارتباطی
- نفر سوم مسابقات سخنرانی کشور در سال 1400
تا کنون تجربه سخنرانی در بسیاری از فضاهای علمی و دانشگاهی را داشته و به همین دلیل محتوای او صرفا کپی شده از کتابها و مقالات مختلف نیست. به عبارت بهتر او در زمینه ارتباطات مطالعه، پژوهش و تجربه میکند و در آخر بهترین نکات را در دورهها به شرکتکنندگان ارائه میکند.
دیدگاهتان را بنویسید